قبل از پرتاب یک موشک سایوز در روز پنجشنبه، به نظر میرسد کسی فراموش کرده است که یک پلتفرم خدمات ۲0 تنی را محکم کند. این حادثه در پایگاه فضایی بخارای واقع در قزاقستان رخ داده و نگرانیهایی را درباره تعهد روسیه به ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) ایجاد کرده است.
موشک سایوز روز پنجشنبه با حضور سرگئی کود-سورشچکوف و سرگئی میکایف، فضانوردان روس، و کریستوفر ویلیامز، فضانورد ناسا، به ایستگاه فضایی بینالمللی پرتاب شد. این سفر بدون حادثه انجام شد.
با این حال، در زمین، یک مشکل جدی در سیستمهای زمینی که از قبل از پرتاب پشتیبانی میکنند، در سایت 31 پایگاه بخارای رخ داد. طبق گزارشها، پلتفرمی به وزن حدود 20 تن که قرار است زیر موشک و محل دسترسی کارگران به آن باشد، به دلیل عدم تثبیت مناسب، پس از پرتاب توسط نیروی رانش موشک به داخل گودال آتش پرتاب شد.
تصاویر منتشر شده نشان میدهند که آسیب قابل توجهی به سایت پرتاب وارد شده است. شرکت فضایی روسکوسموس در بیانیهای اعلام کرد: «سایت پرتاب بازرسی شد، همانطور که هر بار قبل از پرتاب موشک انجام میشود. آسیب به چندین جزء از پایگاه پرتاب شناسایی شد. آسیب میتواند پس از پرتاب رخ دهد، بنابراین چنین بازرسیهایی در سراسر جهان اجباری است. وضعیت پایگاه پرتاب در حال ارزیابی است.»
اهمیت Site 31 و جایگزینهای محدود
Site 31 در بخارای تنها مکانی است که امکان پرتاب موشک سایوز و دو وسیله نقلیه حیاتی برای ایستگاه فضایی، Progress (فقط محموله) و کپسول سایوز (حامل خدمه) را دارد. پیش از این، پرتابها از سایت تاریخی شماره 1 در بخارای انجام میشد – جایی که یوری گاگرین، اولین انسانی که به فضا سفر کرد، به فضا رفت – اما این پایگاه اخیراً تعطیل شده و در حال تبدیل شدن به موزه است.
آنتولی زاک اشاره میکند که سایر سایتهای پرتاب سایوز نیز در روسیه وجود دارند، اما هیچکدام از آنها به راحتی قابل تنظیم برای مأموریتهای Progress و Soyuz نیستند. روسکوسموس اطمینان داده است که «تمام قطعات یدکی لازم برای تعمیر در دسترس است و آسیب به زودی ترمیم خواهد شد».
آزمونی برای تعهد روسیه به ISS
این حادثه، بهویژه با توجه به کاهش منابع تخصیص یافته به برنامه فضایی مدنی روسیه به دلیل جنگ اوکراین، تعهد رهبران فعلی روسیه را به مشارکت در ایستگاه فضایی بینالمللی (ISS) مورد آزمایش قرار میدهد. پیش از این، روسیه قصد داشت تا سال 2030 و پایان عمر ایستگاه، همکاری خود را ادامه دهد که نیازمند سرمایهگذاریهای کمتری بود. اما اکنون آنها باید منابع قابل توجهی را به برنامه سایوز اختصاص دهند که برای ISS حیاتی است.
جف منبر، مقام ارشد شرکت Voyager و مدیرعامل سابق Nanoracks با سابقه طولانی در زمینه برنامه فضایی روسیه، گفت: «این یک آزمایش واقعی از تابآوری آنهاست. ما میخواهیم ببینیم ایستگاه فضایی بینالمللی برای رهبری آنها چقدر مهم است.»
روز پنجشنبه روز تعطیلات شکرگزاری در ایالات متحده بود و تا کنون ناسا واکنشی به آسیبهای وارد شده به Site 31 در قزاقستان نشان نداده است. با این حال، یک منبع آگاه از رابطه ناسا با روسیه نگرانیهایی را در مورد فقدان پرتابهای Progress ابراز کرده است.
اهمیت Progress برای ISS
Progress نه تنها مواد مصرفی را به بخش روسی ایستگاه فضایی میرساند، بلکه به عنوان وسیله اصلی برای ارتقای ارتفاع ایستگاه نیز استفاده میشود. همچنین از سیستم کنترل موقعیت (attitude control) روسی پشتیبانی میکند که در کنار ژیروسکوپهای کنترل گشتاور آمریکا، جهت و وضعیت ایستگاه را حفظ میکند. بهطور خاص، سیستم کنترل روسی با حذف گشتمخزن اضافی، ژیروسکوپهای آمریکایی را «اشباع» میکند.
این کار میتواند به طور بالقوه توسط وسایل نقلیه پهندیسک انجام شود، اما هزینه سوخت بالایی خواهد داشت. علاوه بر این، کشتیهای محمولهبر SpaceX (Dragon) و Northrop Grumman (Cygnus) نیز توانایی ارتقای ارتفاع ایستگاه فضایی را نشان دادهاند. با این حال، در بلندمدت مشخص نیست که آیا وسایل نقلیه آمریکایی میتوانند بهطور کامل جایگزین Progress شوند.
طبق برنامه داخلی، دو وسیله نقلیه Progress قرار است تا ژوئیه 2027 پرتاب شود، و پس از آن مأموریت بعدی سایوز با خدمه در تابستان آینده انجام خواهد شد.
این مطلب از منابع بینالمللی ترجمه و بازنویسی شده است.